بحران جهانی شیوع همه‌گیر ویروس کرونا جدید از آغاز سال 2020، کسب‌و‌کارهای مختلف را نیز در امان نگذاشته است. تأثیر این فاجعه حتی به کسب‌و‌کارهای آنلاین هم رسیده است: بله، اپلیکیشن‌ها! شاید وقتی از اثرگذاری یک بحران جهانی از نوع یک بیماری سخن به میان بیاید این دسته از کسب‌وکارها یعنی اپلیکیشن‌های موبایل در اولویت‌های اول ذهن عموم مردم به عنوان یکی از هزاران قربانی این اتفاق غیر منتظره قرار نمی‌گیرند. اما اهمیت این موضوع در دنیای B2B متفاوت است. واقعیت این است که وقتی بخش اعظم مردم جهان، بیشترین زمان خود را با دستگاه‌های موبایل صرف می‌کنند، این می‌تواند نشان دهنده تغییرات مختلف در هر کسب‌وکاری باشد که روی سرمایه‌گذاری بر رفتار کاربران جهان بنا شده است. در این پست از بلاگ متریکس، با بررسی چند گزارش به این سؤال پاسخ می‌دهیم که شیوع ویروس کرونا و تأثیر آن بر کسب‌وکارها چطور دنیای تبلیغات موبایلی را دگرگون کرده است؟

اپلیکیشن‌های بازی، برنده میدان نبرد کرونا با کسب‌وکارهای موبایلی

از زمان شروع فراگیری ویروس کرونا در جهان، شرکت‌های مختلف تبلیغاتی و تحقیقات بازار، آمارهای متعددی از وضعیت اپلیکیشن‌های موبایل در بازه زمانی شیوع این ویروس منتشر کردند. نکته قابل ملاحظه در همه این گزارش‌ها (که هرکدام بازار هدف متفاوتی را اندازه‌گیری کرده‌اند) روند صعودی اپلیکیشن‌های بازی است. دور از انتظار هم نیست که آغاز قرنطینه‌های خانگی برای بسیاری از کشورهای جهان، زمان ماندن در خانه را برای کاربران افزایش داده است و بنابراین، زمان بسیار بیشتری نسبت به گذشته بر سر بازی صرف می‌شود. مشابه این رفتار در مورد برخی دیگر از دسته اپلیکیشن‌ها نیز قابل مشاهده است که در بخش‌های بعدی به آنها می‌پردازیم.

چنین به نظر می‌رسد که بازار بازی‌ها و بازی‌سازها از بالا رفتن مدت زمانی که کاربران با وجود شرایط پیش آمده در اختیار دارند سود می‌برد.

دانلود بازی‌های موبایل در سراسر جهان در ماه فوریه سال 2020 یعنی آغاز شیوع ویروس کرونا 39 درصد رشد داشت؛ به طوری که چین، سهم کلان این ماجرا را به خود اختصاص می‌دهد. بر اساس داده‌های Sensor Tower اپل استور افزایش 62 درصدی در دانلود بازی در چین را در طول ماه فوریه گزارش داده است. در همین حال App Annie نیز ارقامی را منتشر کرده است که نشان می‌دهد بازی‌های برتری که در طول این ماه بیشترین توجه را به خود جلب کرده اند Honor of kings و Brains out بوده‌اند.

رفتار کاربران بازی‌های موبایل در دوران شیوع ویروس کرونا چه تغییراتی داشته است؟

آمارهای ماه مارس یعنی دومین ماه شیوع ویروس کرونا در جهان نشان می‌دهد که بازی‌های موبایل رشد 24 درصدی را در دو هفته پایانی ماه مارس (اواخر اسفند تا اوایل فروردین 98) تجربه کرده‌اند، به طوری که نیمی از کاربران آمریکایی از دستگاه‌های موبایل خود برای بازی کردن استفاده می‌کنند.

به گزارش شرکت تبلیغات موبایلی Adcolony حدود 33 درصد از پاسخ‌دهندگان مطالعه، اظهار کردند که چندین مرتبه در روز بازی می‌کنند، که نشان دهنده افزایش 8 درصدی در این دوران است. همچنین 23 درصد از مردم ترجیح می‌دهند پیش از خوابیدن با موبایل خود بازی کنند، در حالی که 32 درصد از آنها به هنگام بازی از دیگر رسانه‌های پخش زنده اینترنتی مانند نتفلیکس نیز استفاده می‌کنند. در مجموع، این گزارش نشان می‌دهد که مردم محتوای استریمینگ را 41 درصد بیشتر از گذشته تماشا می‌کنند (60 درصد).

همچنین آمارهای Verizon از هفته اول ماه آوریل (اواسط فروردین 98) نشان‌دهنده رشد 75 درصدی مصرف اپلیکیشن‌های بازی با شیوع کرونا است.

به گزارش AdColony از آخرین روندهای بازی تحت تأثیر کرونا 46 درصد از پاسخ‌دهندگان از موبایل‌های خود برای مصارف غیر مرتبط با کار استفاده می‌کنند. حدود 23 درصد رو به بازی‌های جدید در گوشی خود آورده‌اند. 35 درصد کاربران به هنگام بازی فقط و فقط روی یک اپلیکشن تمرکز دارند اما یک سوم آنها همزمان چند بازی را انجام می‌دهند.

بر اساس این گزارش‌ها در مجموع 858 میلیون اپلیکیشن در طول آغاز هفته فاصله‌گیری اجتماعی دانلود شده است. در مورد اقبال کاربران نسبت به انواع اپلیکیشن‌های بازی نیز باید گفت بازی‌های کارتی 21 درصد، بازی‌های کلمه‌ای 14 درصد و بورد گیم‌ها 13 درصد افزایش دانلود را با شیوع جدی‌تر ویروس کرونا تجربه کرده‌اند.

در دوران شیوع ویروس کرونا، کاربران بدون نیاز به تبلیغات به سراغ بعضی از برنامه‌ها می‌روند

حالا که شیوع ویروس کرونا به اولویت ذهن عموم تبدیل شده است، بازاریابان اپلیکیشن و تبلیغ دهندگان موبایل نیز به این فکر افتاده‌اند که شیوع این ویروس بر بودجه بازاریابی آنها چه تأثیری می‌گذارد و چگونه؟

به گزارش اپس فلایر، نصب‌های غیر ارگانیک یا حاصل از کمپین‌های تبلیغاتی همچنان تا نیمه ماه مارس 2020 بدون تغییر می‌مانند. در حالی که نصب ارگانیک در ماه‌های فوریه و مارس 2020 (معادل بهمن و اسفند شمسی) رشد 15 درصدی داشته است- روندی که عمدتاً به واسطه اپلیکیشن‌های غیر بازی حاصل می‌شود.

اپلیکیشن‌هایی که بالاترین رشد را در این میان شاهد هستند شامل اپلیکیشن‌های حوزه ارتباطات (بیش از 150 درصد)، کاربردی (110 درصد) و امور مالی (بیش از 40 درصد) می‌شوند. اپلیکیشن‌های بازی نیز شاهد رشد 7 درصدی در نصب غیر ارگانیک در طول این دوره هستند.

به نظر می‌رسد که بودجه بازاریابی موبایلی چندان تحت تأثیر شیوع ویروس کرونا قرار نگرفته است. با این حال باید توجه داشت که میزان ROAS در کوتاه مدت، تأثیرپذیری خود را نشان نمی‌دهد بلکه می‌تواند پیامدهای بلند مدتی داشته باشد چرا که مردم زمان و پول کمتری را در موقعیت‌های فیزیکی مانند تئاترها و فروشگاه‌ها می‌گذرانند. در ادامه آمارهای مربوط به هزینه‌های پیشبینی شده در مورد هزینه تبلیغات موبایلی در سال 2020 را مشاهده کنید.

با شیوع ویروس کرونا هزینه تبلیغات افت می‌کند

پیشبینی‌ها نشان داده است که هزینه تبلیغات رسانه‌ای در جهان در سال 2020 نسبت به آنچه پیشتر پیشبینی شده بود 3 درصد کاهش خواهد داشت. منظور از این تبلیغات، تبلیغات دیجیتال (در دسکتاپ یا لپتاپ، در موبایل و دیگر دستگاه‌های متصل به اینترنت)، مجلات، روزنامه‌ها، رادیو و تلویزیون است. این سیر نزولی به دلیل شیوع ویروس کرونا است. همچنین آمارهای این شرکت نشان می‌دهد که هزینه تبلیغات دیجیتال و موبایل و نیز تبلیغات خارجی، رادیو و تلویزیون با رشد 7 درصدی و تا 692 میلیارد دلار روبرو خواهد شد؛ اما به رغم افزایش از آنچه پیشبینی شده بود یعنی 7.4 درصد و 712 میلیارد دلار پایین‌تر است.

این برآورد با امید به اینکه شرایط در نیمه دوم سال میلادی جاری (2020) و در پی نابودی این ویروس به حالت عادی باز گردد انجام شده است. همچنین فرض بر این است که بازی‌های المپیک در تابستان 2020 اجرا خواهند شد.

بخش اعظم پیشبینی‌هایی که eMarketer در مورد افت و سقوط‌ها ارائه داده است به چین مربوط می‌شود؛ کشوری که مبدأ آغاز این بحران جهانی بود و هزینه تبلیغات در آن 114 میلیارد دلار برآورد شده است. رقمی که نسبت به 121 میلیارد دلار پیشبینی اولیه برای 2020 افت داشته است. یادمان باشد که چین پس از آمریکا دومین بازار بزرگ تبلیغات در جهان است. این پژوهش همچنین نرخ رشد هزینه تبلیغات در سال 2020 کشور چین را با کاهش -از 10.5 درصد تا 8.4 درصد- مواجه دانسته است و دلیل آن کاهش هزینه‌های صرف شده در فرمت‌های دیجیتال است.

در مجموع، پیشبینی می‌شود که هزینه تبلیغات دیجیتال همچنان در سال 2020 به رشد خود ادامه دهد: 13 درصد. با این وجود، این رقم 2.2 درصد از آنچه پیشتر پیشبینی شده بود کمتر است. از آنجایی که برخی از شرکت‌های جهان به سهام چین وابسته هستند احتمال دارد که هزینه تبلیغاتی آنها افت کند. با این حال برای نتیجه‌گیری نهایی بسیار زود است. همین حالا نیز چین نشانه‌هایی از بازگشت به مسیر عادی را با کاهش موارد مبتلا به این ویروس اعلام کرده است.

کاهش درآمد تبلیغات توییتر و فیسبوک با تأثیر شیوع ویروس کرونا بر کسب‌وکار تبلیغ‌دهندگان

به گزارش رویترز، درآمد تبلیغاتی توییتر در سه ماهه اول سال میلادی جاری به شدت از همه گیری ویروس کرونا در جهان تأثیر پذیرفته است. این شرکت پیش بینی کرده است که وضعیت از این هم برای تبلیغ دهندگان وخیم‌تر خواهد شد.

پیش از شیوع ویروس کرونا شرکت توییتر پیشبینی کرده بود که درآمدش با رشد 8.6 درصدی نسبت به سال گذشته تا 885 میلیون دلار نیز خواهد رسید، اما حالا این روند نزولی خواهد بود.

از طرف دیگر تعداد کاربران فعال توییتر، حالا با 23 درصد افزایش به 164 میلیون نفر نسبت به سه ماهه مشابه سال قبل رسیده است. این افزایش با مدت زمان بیشتری که کاربران با شروع قرنطینه‌های خانگی در بسیاری از کشورها در خانه صرف می‌کنند در ارتبط است. علاوه بر آن، توییتر منبع بسیاری از افراد برای کسب به روزترین اطلاعات است. این روند برای رقیب توییتر، یعنی فیسبوک نیز رخ داده است. با اینکه کاربران بیشتری به سمت این شبکه روانه می‌شوند اما تعداد تبلیغ دهندگانی که بودجه خود را در این دوران در فیسبوک هزینه می‌کنند کاهش یافته است.

اپلیکیشن‌ها و برندهای سرگرمی و خرید در دوران قرنطینه بیشتر دیده شدند

حالا که ویروس کرونا در حال به هم ریختن جهان است برخی از کسب‌و‌کارها در زمینه تبلیغات، حسابی ضرر و برخی حسابی سود کرده‌اند!

بنابر داده‌هایی که از BrandTotal به دست آمده است حجم نمایش تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی برای برندهای بهداشت و پاکیزگی نظیر Dial به شدت بالا رفته است و به نظر می‌رسد که ارزشش را داشته باشد؛ چرا که این برند گفته است نمایش تبلیغاتش در فیسبوک 25 درصد و در اینستاگرام 30 درصد رشد داشته است.

در این میان، اپلیکیشن Amazon Prime Video گفته است که نمایش تبلیغاتش در یوتیوب 35 درصد و در توییتر 15 درصد افزایش داشته است. این شرکت در حال حاضر کمدی عملی تخلیلی Upload را پخش می‌کند.

برندهای سرگرمی دیگر نظیر HBO Now نیز در ابتدای ماه مارس هزینه تبلیغات بالایی را تجربه کردند؛ چرا که مردم از پلتفرم‌های پخش زنده اینترنتی استقبال بیشتری کرده اند. این اپلیکیشن می‌گوید که نمایش تبلیغاتش در یوتیوب 40 درصد و در توییتر 20 درصد رشد داشته است.

Instacart که یک اپلیکیشن سفارش تره بار هست 124 درصد رشد دانلود داشته است. همینطور UberEats نیز میزان نمایش تبلیغاتش در یوتیوب 40 درصد بالا رفته است و مانند اینستا کارت می‌خواهد در ماه‌های پیش رو نیروهای جدید استخدام کند.

بر اساس داده‌های گردآوری شده از شرکت تبلیغاتی ExoClick تعداد نمایش تبلیغات در ماه مارس در کشورهای درگیر با کرونا رو به افزایش بوده است. در این میان، اپلیکیشن‌های سرگرمی بیشترین بهره را از نظر میزان دانلود و تعامل کاربران برده و می‌برند.

این اتفاق یعنی رشد ناگهانی میزان نمایش تبلیغات در جریان بحران شیوع ویروس کرونا حاکی از آن است که رمز موفقیت برندها و شرکت ها در دیجیتال بودن است.

Southwest Airlines یک استثنا!

بر اساس داده‌های MediaRadar برندهای مسافرت در طول ماه مارس شاهد افت 50 درصدی هزینه تبلیغات خود بودند. اما این ماجرا برای همه اپلیکیشن‌ها به همین اندازه تراژیک و غم‌انگیز نیست. نکته جالب توجه اینکه برخلاف روند نزولی برای کسبوکارهای سفر و گردشگری پس از شیوع کرونا، Southwest Airlines با رشد 40 درصدی میزان دیده شدن تبلیغاتش در یوتیوب همه را شگفت زده کرده است.

واتس اپ و تیک تاک در صدر پر دانلودترین اپلیکیشن‌های غیر بازی در دوران شیوع ویروس کرونا

با اینکه بحران کووید -19 به نفع اپلیکیشن‌های سفر و گردشگری نبود اما دارد کاملاً به نفع اپلیکیشن‌های پیام‌رسان و ویدیو استریم تمام می‌شود!

شرکت مشاوره Kantar اخیراً نشان داده است که اپلیکیشن Whatsapp در میانه ماه مارس 2020 (اوج شیوع کرونا در ایران) بیشترین درآمد را کسب کرده است و تعداد کاربرانی که این اپلیکیشن را نصب کرده اند افزایش پیدا کرده است.

بر اساس پاسخ‌های 25 هزار مشتری در 30 بازار، واتس اپ به عنوان یکی از محصولات فیسبوک، شاهد 40 درصد رشد در مصرف کاربران بوده است. این رقم 27 درصد بیشتر از آمار قبلی است که در مرحله اولیه شیوع این بیماری در مورد استفاده از واتس اپ منتشر شده بود. البته افزایش مصرف این پیام رسان در کشورهایی که در مراحل پیشرفته این بحران فراگیر هستند به 51 درصد رشد هم رسیده است.

برخی از بازاریاب‌ها شاهد افزایش‌های بسیار بالاتر از دیگران هم بوده‌اند. برای مثال، مصرف واتس اپ در اسپانیا 76 درصد رشد داشته است. این شباهت را می‌توان دراپلیکیشن‌های پیام رسان چینی مانند Wechat و Weibo نیز شاهد بود (58 درصد رشد در مصرف).

با این وجود، پلتفرم‌های رسانه اجتماعی به نظر می‌رسد که چندان برای اکثر پاسخ دهندگان این مطالعه منبع معتبری برای کسب اطلاعات به حساب نمی‌آیند و برنامه‌های خبری (58 درصد) و اطلاعات دولتی (48 درصد) را بیشتر ترجیح می‌دهند. در واقع تنها 11 درصد از کاربران به اطلاعات درج شده در رسانه‌های اجتماعی اعتماد می‌کنند.

Sensor Tower همچنین داده‌هایی را برای پر دانلودترین اپلیکیشن‌های غیر بازی در فوریه سال 2020 منتشر کرده است. بر اساس این آمار، اپلیکیشن Tik Tok با 113 میلیون نصب، رشد 96.5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل را تجربه کرده است. همچنین هند کشوری است که بیشترین نصب را داشته است (41.3 درصد) و پس از آن برزیل با 8.6 درصد قرار دارد.

پس از تیک تاک، WhatsApp دومین اپلیکیشن غیر بازی است که بیشترین نصب را در سراسر جهان داشته است (96 میلیون نصب) و این نشان دهنده افزایش 42.4 درصدی نسبت به فوریه 2019 است.

استفاده متفاوت برندها از تبلیغات رسانه‌های اجتماعی موبایل

پژوهشی از سوی Pattern89 نشان می‌دهد که شیوع ویروس کرونا بر چگونگی استفاده برندها از تبلیغات رسانه‌های اجتماعی اثرگذار بوده است. این شرکت بازاریابی هوش مصنوعی به این نتیجه رسیده است که آن دسته از تصاویر و ویدئوهایی که در آنها افراد در حال شستن دستان خود هستند تا 600 درصد در نیمه ماه مارس (اوج شیوع ویروس کرونا) بیشتر استفاده شده است.

تصاویری که بر بهداشت و پاکیزگی تأکید داشته‌اند سه برابر شده است و ویدئوها و محتواهای بیشتری با تمرکز بر سرفه، عطسه و استفاده از دستمال بهداشتی در همه زمان‌ها استفاده شده است. همچنین در آغاز ماه مارس، میزان استفاده از ایموجی صورت ماسک دار نیز رشد قابل توجهی داشته است. با توجه به اینکه فاصله‌گذاری اجتماعی به موضوع مهمی تبدیل شده است، تصاویری که در آنها روابط مردم با هم را نشان میدهد با 30 درصد کاهش و تصاویر مرتبط با سفر با 8 درصد کاهش روبرو بوده‌اند.

این تغییرات نشان دهنده این واقعیت است که افراد بیش از هرچیز بر اجتناب از ویروس جدید کرونا و انتشار پیام خود به صورت آنلاین تأکید دارند.

همانطور که این آمار و ارقام نشان می‌دهند دنیای غیر قابل پیشبینی این روزها دست همه کسب‌وکارها را برای ارائه پیشبینی‌های دقیق بسته‌اند! همین حالا که خواندن این مقاله را به پایان می‌برید ممکن است دوران قرنطینه به پایان رسیده باشد و یا امکان دارد اوضاع وخیم‌تر از زمان نگارش این مطالب (بیش از 2 میلیون ابتلا به ویروس کرونا (کووید-19) در جهان) شده باشد. با این همه، آنچه روشن است لزوم آگاهی بیشتر کسب‌وکارها از احتمال‌های پیش رو و تلاش برای آمادگی در برابر اتفاق‌های غیر مترقبه است.