مقدمه

تقلب در تبلیغات یک موضوع همیشه در حال تحول و دگرگونی در صنعت تبلیغات موبایلی است. در حالی که در طول دهه‌ی گذشته موبایل‌های هوشمند به اصلی‌ترین کانال ارتباطی افراد با دنیای بیرون تبدیل شده است، درآمد حاصل از تبلیغات موبایلی نیز از صفر به 2 برابر میزان تبلیغات دستکتاپ رسیده است (برای مشاهده منبع این آمار به این لینک مراجعه کنید). به موازات این جریان نیز، یک صنعت فرعی از ثمرات این روند رشد جهانی منتفع می‌شود، و این صنعت متعلق به کلاهبردارانی است که از راه‌های خلاقانه‌ای برای به‌دست آوردن بخشی از بودجه‌ی تبلیغاتی استفاده می‌کنند.

همانطور که می‌دانید سال 2021 سال بسیار عجیب و پر اتفاقی بود و تقریباً همه‌ی مردم جهان را مجبور کرد تا تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد کنند. برندها و کسب‌وکارها نیز از این قائده مستثنی نبودند و با ورود کل بازار به قرنطینه، محدودیت‌های سفر بین‌المللی و وضعیت بلاتکلیفی اقتصادی ناشی از همه‌گیری کووید-19، برخی از شرکت‌های تبلیغاتی متحمل ضربه‌های گسترده‌ای شدند. این در حالی بود که برخی دیگر، از این فرصت برای رشد تجارت خود استفاده کردند و سودهای چشمگیری را به دست آوردند.

یکی از تغییراتی که شرکت اپل در سال گذشته برای نصب اپلیکشن­‌ها ایجاد کرد اعمال محدودیت­های ATT بود، که تاثیر زیادی بر پلتفرم‌های تبلیغاتی در سیستم عامل iOS که یکی از بزرگترین سیستم عامل­های جهان است گذاشت. علاوه‌بر آن از دیگر تغییرات، محدودیت‌های مربوط به  IDFA و معرفی SKAdNetwork بود که با حذف موثر شناسه­‌های شخصی از اپلیکیشن‌ها، عصر تبلیغات با محوریت حفظ حریم خصوصی کاربران را آغاز کرده است.

این محدودیت‌های جدیدی که برای رصد و اندازه‌گیری تبلیغات موبایلی اعمال شده است، راه و روش بازاریابان موبایل برای مدیریت و بهینه‌سازی کمپین‌های تبلیغاتی را نیز تغییر داده است؛ چون تبلیغات در پلتفرم iOS پیچیده‌تر شده است و اطلاعات کمتری از کاربران اپلیکیشن‌ها را در اختیار بازاریابان موبایل قرار می‌دهد و حفظ حریم خصوصی آنان را محوریت قرار داده است.

خب ممکن است این سوالات برایتان ایجاد شود که:

1. تقلب در تبلیغات موبایل چه تاثیری در ایجاد این محدویت‌ها داشته است؟
2. اعمال این محدودیت‌های جدید در سال گذشته کار را برای کلاهبرداران آسانتر کرد یا سخت‌تر؟
3. کدام کشورها بیشترین آسیب را از تقلب در تبلیغات دیدند؟
4. کدام روش‌های تقلب در تبلیغات در سال 2021 برای کلاهبرداران محبوبتر بوده و از آن بیشتر استفاده کرده‌اند؟

در این بلاگ، جدیدترین اطلاعات مربوط به تقلب موبایلی مربوط به سال 2021 را دراختیار شما قرار می‌دهیم تا بتوانید با آگاهی بیشتری برای کسب‌و‌کار خود تصمیم بگیرید.

کاهش نرخ تقلب در تبلیغات موبایل در سال 2021

باتوجه به روند سال‌های گذشته و افزایش آگاهی نسبت به تقلب، نرخ نصب تقلبی افت دیگری را از 13 درصد به 11 درصد در سال 2021 تجربه کرد.

این کاهش کلی می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد از جمله:

1. کاهش کلی فعالیت‌های تبلیغاتی در سال 2020 و پاندمی کووید 19.
2. تغییر صنعت تبلیغات از CPI به CPA و بازاریابی مجدد (Remarketing)، که منجر به رشد نرخ تقلب در این حوزه‌ها شده است.
3. اقدامات پیشگیرانه قبل از نصب اپلیکیشن‌ها، مثلا Click capping ، که حجم تلاش‌ها برای نصب تقلبی را کاهش می‌دهد.
4. و اینکه کاهش تقلب در نصب اپلیکیشن‌های بازی به طور قابل توجهی بر افت کلی نمودار نصب تقلبی اثرگذار بوده است. نرخ تقلب در اپلیکیشن‌های غیربازی داستان کاملا متفاوتی از اپلیکیشن‌های بازی دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

نرخ نصب تقلبی در کشورهای مختلف در سال 2021

بر اساس آمارهای ارائه شده در سال 2021، منطقه‌ی آسیا-اقیانوسیه (APAC region) از نظر نرخ نصب‌های تقلبی همچنان در صدر قرار دارد، اما اعداد در اروپا و آفریقا و خاورمیانه و کشورهای آمریکای شمالی بدون هیچگونه افزایش یا کاهش قابل‌توجهی نسبتا ثابت باقی مانده‌اند.

همانطور که در تصویر می‌بینید کره جنوبی با 36% تقلب در تبلیغات موبایلی پرچم­‌دار این آمار در سال گذشته بوده است و پس از آن هند و ویتنام با 32% و 24% در رتبه‌­های بعدی قرار می­‌گیرند. جالب اینجاست با وجود اینکه آمریکا بخش اعظمی از بازاریابی تبلیغات دیجیتال را به خود اختصاص داده است پایینترین آمار تقلب در تبلیغات یعنی چیزی در حدود 4% را دارد.

روش های محبوب تقلب در تبلیغات موبایل در سال 2021

در سال 2021 شاهد یک کاهش شگفت‌انگیز در روش‌های تقلبی که بر کاربران جعلی تکیه دارند (Bots and Device farms) بوده‌ایم، اما در مقابل آن می‌بینید (در تصویر زیر) که روش‌ تقلب attribution hijacking و click flooding افزایش داشته‌اند. این روند را می‌توان با تمرکز رو به رشد بر روی کلاهبرداری مبتنی بر کاربر واقعی توضیح داد که می‌تواند درآمد قابل‌توجهی برای هر اقدام کلاهبردارانه از طریق کمپین‌های CPA و (Cost per sale) CPS ایجاد کند. علت این موضوع این است که درمورد کاربران واقعی خیلی احتمال بیشتری وجود دارد که بعد از نصب اپلیکیشن با آن کار کنند و درگیر اپلیکیشن شوند.

بیشترین نرخ تقلب در سال 2021 مربوط به کدام نوع اپلیکیشن‌ها بوده است؟

طبق آخرین آماری که درباره سال 2021 منتشر شده است، نرخ تقلب در تبلیغات موبایل در اپلیکیشن‌های مختلف به این شکل بوده است:

آمارها نشان می­‌دهند در حالی که اپلیکیشن‌های مالی مانند قبل همچنان میزان تقلب زیادی دارند، نرخ تقلب در اپلیکشن­‌های غذا و نوشیدنی و البته خرید، رشد چشمگیری را در سال اخیر تجربه کرده‌­اند که این موضوع به علت تغییر تمرکز کاربران و کلاهبرداران به سمت این نوع اپلیکشن­‌ها بوده، که این را نیز می‌­توان از پیامدهای همه­‌گیری ویروس کرونا دانست؛ چون با افزایش استفاده مردم دنیا از تحویل غذا در منزل و تغییر عمده بازارهای مالی به سمت تجارت الکترونیک، بودجه‌های تبلیغاتی برای پاسخگویی به تقاضا واکنش نشان دادند و به دنبال آن نیز کلاهبردارانی که خواهان بخشی از این بازار در حال رشد بودند را به خود جذب کردند.

مقایسه آمار مربوط به نرخ تقلب در پلتفرم‌ها در سال 2021

همانطور که می‌­دانید دو پلتفرم اندروید و iOS پلتفرم­‌هایی هستند که تقریبا تمامی اپلیکشن­‌های موبایل را پشتیبانی می­‌کنند. آمارها نشان می‌­دهند بیشترین میزان تقلب در نصب اپلیکشن­‌های موبایل در پلتفرم اندروید اتفاق می‌­افتد و با 12% تقلب آن را به عنوان پلتفرم پر ریسکتر معرفی می­‌کنند در حالی که این میزان در iOS حدود 7% است.

اگرچه در بخش نصب اپلیکیشن، اندروید بیشترین تقلب را دارد اما اگر جزئی‌تر به قیف بازاریابی نگاه کنیم، iOS در تمام دیگر بخش­‌های بازارایابی از اندروید میزان تقلب بیشتری را دارد. مثلا همانطور که در تصویر زیر مشخص است، خریدهای درون برنامه یا رخداد درون برنامه‌­ای که در پلتفرم iOS رخ می‌دهد به ترتیب 17% و 13% نرخ تقلب را به خود اختصاص داده‌اند، این درحالی است که این اعداد در پلتفرم اندروید به ترتیب 16% و 11% می‌باشد.

بررسی عوامل موثر در آمار مربوط به سال 2021

ویروس کرونا

آغاز همه‌گیری ویروس کرونا در سال 2020 تاثیر بسیار زیادی بر بودجه­‌های بازاریابی و تبلیغات داشت و تعداد زیادی از آن­ها را با افت چشم‌گیری مواجه کرد اما با آغاز سال 2021 افراد در سراسر جهان شروع به هماهنگ شدن و انطباق با شرایط جدید کردند و وضعیت تبلیغات به شکل عادی قبل خود برگشت. به همین دلیل در سال 2021 اپلیکشن­‌هایی که پتانسیل رشد بالایی داشتند در مرکز توجه عموم قرار گرفتند و به دنبال آن کلاهبرداران نیز  با تغییر تمرکز خود به این اپلیکشن­‌ها و سبک بازاریابی جدید واکنش نشان دادند.

تکامل تقلب در تبلیغات

روش‌های تقلب دائماً در حال تکامل هستند و کلاهبرداران همیشه روش‌های جدیدی را برای به چالش کشیدن راه حل‌های مقابله با تقلب پیدا می­‌کنند. برای مثال یکی از نمونه‌­های آن تمرکز کلاهبرداران بر تقلب در بازاریابی مجدد است؛ زیرا  همانطور که ما شاهد افزایش توجه به پایین قیف بازاریابی (CPA) و نقاط تماس پیش از نصب هستیم، تلاش‌های بیشتر کلاهبرداران مبتنی بر اسپم کردن کلیک (Click spamming) را می‌بینیم.

تاثیر جهانی

اگرچه که بازارهای APAC همچنان کانون جهانی تقلب در نصب هستند اما با این حال، تقلب بسیار دورتر از یک تهدید انحصاری برای APAC در نظر گرفته می‌شود. بازارهایی مانند ایالات متحده، بریتانیا و آلمان ممکن است درصد کمتری از تقلب را داشته باشند، اما بخش بزرگی از بودجه تبلیغات جهانی را به دلیل هزینه بسیار بالاتر رسانه در اختیار دارند – که تأثیر کلی تقلب را به همان اندازه بزرگ می‌کند، اگر بزرگتر نکند.